سنجش تراکم استخوان (BMD)
تراکم سنجی استخوان آزمایشی است که برای ارزیابی کاهش تراکم استخوان، اسکن و اندازه گیری تراکم معدنی استخوان انجام می شود. این آزمایش برای تشخیص پوکی استخوان که در نتیجه از دست دادن کلسیم در استخوان ها ایجاد می شود، استفاده می شود. تراکم سنجی استخوان به عنوان جذب سنجی اشعه ایکس با انرژی دوگانه یا اسکن تراکم استخوان نیز شناخته می شود. مقدار بسیار کمی از تشعشعات در طول این فرآیند استفاده می شود.
– تراکم سنجی استخوان یک روش استاندارد برای ارزیابی تراکم مواد معدنی استخوان است.
- اندازه گیری سریع و بدون درد از دست دادن استخوان را فراهم می کند.
- اندازه گیری اغلب در قسمت تحتانی لگن و ستون فقرات استفاده می شود.
چرا اندازه گیری تراکم استخوان انجام می شود؟
در خانم ها کاهش توده استخوانی بعد از 40 سالگی شروع می شود و این وضعیت با یائسگی تسریع می یابد. در ده سال اول یائسگی در زنان به طور متوسط 15 درصد توده استخوانی، در مردان، 20-30٪ در طول زندگی از بین می رود. هر چه میزان کاهش توده استخوانی بیشتر باشد، خطر شکستگی بیشتر است. با اندازه گیری تراکم استخوان می توان هم پوکی استخوان و هم خطر شکستگی را محاسبه کرد و بعد از درمان پیگیری انجام داد.
پوکی استخوان که یکی از اتفاقاتی است که زنان را بعد از یائسگی بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد، افزایش خطر شکستگی در نتیجه از بین رفتن محتوای کلسیم استخوان ها است.
تراکم سنجی استخوان اغلب در تشخیص پوکی استخوان استفاده می شود. البته این اتفاق ممکن است برای مردان نیز بیافتد. اگر تراکم استخوان شما پایین است، شما و پزشکتان باید قبل از وقوع شکستگی، اقدام یا درمان انجام دهید.
تراکم سنجی استخوان برای نشان دادن سایر رویدادهایی که باعث تحلیل استخوان می شوند و همچنین برای ارزیابی اثربخشی درمان نیز استفاده می شود.
اندازه گیری تراکم استخوان برای چه کسانی انجام می شود؟
- اگر سیگار می کشید یا سابقه شخصی یا خانوادگی شکستگی لگن دارید،
- مردان مبتلا به بیماری های مرتبط با تحلیل استخوان،
- دیابت نوع 1 (جوانان یا وابسته به انسولین) یا کسانی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند،
- کسانی که افزایش کلاژن بیش از حد را در معاینه ادرار نشان می دهند و تحت تغییرات محتوای استخوانی با دوز بالا قرار می گیرند.
- کسانی که ستون فقرات شکسته یا سایر علائم پوکی استخوان دارند،
- زنان در معرض خطر بالای پوکی استخوان در دوره پیش از یائسگی،
- زنانی که با جراحی وارد یائسگی شده اند (هر دو تخمدان برداشته شده اند)،
- زنان با عوامل خطر یائسگی،
- زنان لاغر و قدبلند یائسه،
- کسانی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند، کسانی که شکستگی ستون فقرات دارند،
- کسانی که کوتاهتر از 160 سانتی متر و کمتر از 50 کیلوگرم هستند
- کسانی که قدشان بیشتر از ۲.۵ سانتیمتر در سال کاهش می یابد.
- افراد بالای 65 سال،
- کسانی که از نظر کلسیم ضعیف تغذیه می شوند،
- در موارد شکستگی ناشی از ضربه های جزئی یا تراموا در بزرگسالی،
- کسانی که (استئوپنی) در اشعه ایکس تراکم استخوان کاهش بافته ای در آنهامشاهده میشوند.
- کسانی که بیش از حد الکل، سیگار، قهوه مصرف می کنند،
- اگر منع مصرفی برای استروژن درمانی وجود داشته باشد،
- برای کسانی که سطح تستسترون پایینی دارند
- کسانی که باید بیش از 1 ماه بی حرکت بمانند،
- دیابتی ها،
- کسانی که به مدت طولانی از داروهایی مانند هپارین، آنتی اسید کورتیکواستروئیدها (پردنیزون)، دیلانتین و باربیتورات ها، هورمون تیروئید استفاده می کنند.
چه کسانی نباید تراکم استخوان را اندازه گیری کنند؟
- زنان حامله،
- کسانی که 2 تا 6 روز قبل از تاریخ معاینه از مواد کنتراست خوراکی یا داخل وریدی استفاده کردند.
- برای کسانی که نمی توانند بی حرکت دراز بکشند،
- نمی توان آن را برای کسانی که تغییر شکل شدید ستون فقرات دارند اعمال کرد.