رادیوگرافی (اشعه ایکس)
اشعه ایکس یک روش سریع و آسان برای استفاده است که امکان تصویربرداری از ساختارهای بدن، به ویژه استخوان ها را فراهم می کند.
اشعه ایکس می تواند از بدن شما عبور کند. با این حال، بسته به چگالی موادی که از آن عبور می کنند، جذب می شوند. مواد متراکم مانند استخوان و فلز در اشعه ایکس سفید به نظر می رسند. هوا در ریه ها سیاه به نظر می رسد. چربی و ماهیچه در سایه های خاکستری ظاهر می شوند.
در برخی از روش های اشعه ایکس؛ مواد کنتراست مانند ید یا باریم به بدن داده می شود تا جزئیات بیشتری در مورد اشعه ایکس بدست آید. ماده کنتراست ممکن است در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. اشعه ایکس همچنین می تواند شما را در معرض دوزهای پایین تابش قرار دهد. با این حال، مزایای این روش بسیار بیشتر از خطرات آن است.
چرا از این روش استفاده می شود؟
فناوری اشعه ایکس برای بررسی بسیاری از قسمت های بدن استفاده می شود.
➢ استخوان و دندان
- شکستگی و عفونت: شکستگی ها و عفونت ها در استخوان ها و دندان ها در بسیاری از موارد به وضوح با اشعه ایکس قابل مشاهده است.
- آرتروز: اشعه ایکس از مفاصل شما می تواند نشانه های آرتریت را نشان دهد. عکس برداری با اشعه ایکس در طول سال ها می تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که آیا آرتریت بدتر می شود یا خیر.
- پوسیدگی دندان: دندانپزشکان از اشعه ایکس برای بررسی وجود حفره روی دندان استفاده می کنند.
- پوکی استخوان: انواع خاصی از آزمایش های اشعه ایکس می توانند تراکم استخوان های شما را اندازه گیری کنند. (سنجش تراکم استخوان)
- سرطان استخوان: اشعه ایکس همچنین می تواند تومورها را در استخوان های شما نشان دهد.
➢ سینه / ریه
- عفونت یا مشکلات ریوی. علائم مشکلاتی مانند ذات الریه، سل یا سرطان ریه را می توان در عکس قفسه سینه مشاهده کرد.
- سرطان پستان: ماموگرافی نوع خاصی از اشعه ایکس است که برای بررسی بافت پستان استفاده می شود.
- قلب و مدیاستن: مانند بزرگ شدن قلب آسیب شناسی قابل مشاهده است.
- انسداد عروق: استفاده از ماده کنترایت حاوی ید می تواند به روشن شدن بخش هایی از سیستم گردش خون کمک کند تا بتوان آنها را در اشعه ایکس مشاهده کرد.
➢ شکم
- مشکلات دستگاه گوارش. باریم، یک ماده کنترایت است که همراه با نوشیدنی یا تنقیه داده می شود و می تواند به مشاهده مشکلات در سایر قسمت های دستگاه گوارش کمک کند.
- اشیاء بلعیده شده. اشعه ایکس اگر کودک شما چیزی مانند کلید یا سکه را قورت دهد. می تواند محل شی مورد نظر را نشان دهد.
❖ خطرات
- قرار گرفتن در معرض تابش
ممکن است نگران باشید که اشعه ایکس ایمن نیست، زیرا قرار گرفتن در معرض دوزهای بالای تابش می تواند باعث جهش سلولی شود که می تواند منجر به سرطان شود. با این حال، از آنجایی که میزان اشعه ای که هنگام عکسبرداری با اشعه ایکس در معرض آن قرار می گیرید بسیار کم است، خطر آسیب رساندن به سلول های بدن شما بسیار کم است.
با این حال، اگر باردار هستید یا مشکوک به بارداری هستید، قبل از انجام عکسبرداری با اشعه ایکس به پزشک خود اطلاع دهید. اگرچه خطر بسیاری از اشعه ایکس تشخیصی برای نوزاد متولد نشده کم است، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که آیا بهتر است صبر کند یا از روش تصویربرداری دیگری مانند اولتراسوند استفاده کند.
ماده کنتراست
در برخی افراد؛ استفاده از ماده کنتراست ممکن است عوارض جانبی مانند:
- احساس گرما یا گرگرفتگی
- طعم آهن در دهان
- از دست دادن تعادل
- حالت تهوع
- خارش
- کهیر
به ندرت، واکنش های شدید به مواد کنتراست مانند:
- فشار خون به شدت پایین
- شوک آنافیلاکتیک
- حمله قلبی
چگونه برای اشعه ایکس اماده شویم ؟
انواع مختلف اشعه ایکس به آماده سازی های متفاوتی نیاز دارند. برای اطلاعات دقیق با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید.
چه چیزی را می پوشند؟
معمولاً لباس در قسمتی از بدن که نیاز به معاینه دارد خارج می شود. بسته به اینکه در کدام ناحیه اشعه ایکس گرفته شده است، ممکن است لباس بیمارستان در طول معاینه پوشیده شود. همچنین بهتر است که جواهرات، عینک، و هر گونه اشیای فلزی که ممکن است تصویر اشعه ایکس را مخدوش کند، بردارید. زیرا این اجسام روی فیلم اشعه ایکس ظاهر می شوند.
ماده کنتراست
در برخی از انواع اشعه ایکس؛ قبل از استخراج، مایعی به نام ماده کنتراست داده می شود. عوامل کنتراست مانند باریم و ید به برجسته کردن قسمت خاصی از بدن در عکسبرداری با اشعه ایکس کمک می کنند. عامل کنتراست؛ می توان آن را از طریق دهان، تزریق یا تنقیه مصرف کرد.
چه چیزی را تجربه خواهید کرد!
آنچه می توانید هنگام گرفتن عکس اشعه ایکس انتظار داشته باشید
فیلم های اشعه ایکس در بسیاری از مطب ها، مطب های دندانپزشکی، اورژانس ها و بیمارستان ها با تجهیزات اشعه ایکس گرفته می شود. این دستگاه انفجاری از تشعشعات را در سطح ایمن ایجاد می کند که از بدن عبور می کند و تصویر را روی یک فیلم یا صفحه مخصوص ثبت می کند. شما عبور اشعه ایکس از بدن خود را احساس نمی کنید.
یک تکنسین موقعیت بدن شما را برای رسیدن به ظاهر مورد نیاز تنظیم می کند. او ممکن است از بالش یا کیسه شن استفاده کند تا شما را در موقعیت مناسب نگه دارد. در هنگام قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس؛ برای جلوگیری از تار شدن تصویر، باید نفس خود را با ثابت ماندن حبس کنید.
روش اشعه ایکس؛ ممکن است فقط چند دقیقه برای عکس برداری استخوان با اشعه ایکس یا بیش از یک ساعت برای معاینات گسترده تر، مانند روش هایی با استفاده از مواد کنتراست طول بکشد.
اشعه ایکس از کودک شما
اگر کودک شما فیلم اشعه ایکس دارد. ممکن است برای اطمینان از ثبات از تسمه ها یا سایر تکنیک های ثابت سازی استفاده شود. اینها؛ به کودک شما آسیبی نمی رساند و به منظور عدم تکرار عکس برداری که به دلیل حرکت کودک در هنگام قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس می باشد ضروری است. ممکن است به شما اجازه داده شود در طول آزمایش کنار فرزندتان بمانید. اگر در طول قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس در اتاق بمانید، از شما خواسته می شود که یک پیش بند سربی بپوشید تا از قرار گرفتن در معرض غیر ضروری محافظت کنید.
بعد از اشعه ایکس
پس از گرفتن عکس اشعه ایکس؛ به طور کلی، می توانید به فعالیت های عادی خود ادامه دهید. اشعه ایکس معمول معمولاً عوارض جانبی ندارد. با این حال، قبل از عکسبرداری با اشعه ایکس، اگر متوجه درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق شدید، اگرماده کنتراست داده شد، با پزشک خود تماس بگیرید. از پزشک خود در مورد خطرات ناشی از تجربه سایر علائم و نشانه هایی که می توانید از روش اشعه ایکس انتظار داشته باشید، بپرسید.
نتایج
اشعه ایکس بر روی فیلم یا به صورت دیجیتالی روی رایانه ضبط می شود. تصاویر دیجیتال را می توان در عرض چند دقیقه روی صفحه نمایش مشاهده کرد. معمولا یک رادیولوژیست آزمایش را تفسیر می کند و گزارشی را برای پزشک شما ارسال می کند تا نتایج را برای شما توضیح دهد. در مواقع اضطراری، نتایج اشعه ایکس شما می تواند ظرف چند دقیقه به پزشک شما تحویل داده شود.